Verwarring, Angst, Boosheid en Confrontatie. Wat kun je anders hoor ik ze zeggen. En ja…, wat zou uw eigen reactie zijn, wanneer u op vrijdagmiddag een mooi geprint document krijgt aangeboden. Een document waar, in gecodeerde termen en kleuren, uit valt op te maken dat uw bedrijf mogelijk moet verdwijnen. Uw woonhuis, Uw land, Uw schuren, Uw machines, Uw dieren… ALLES??? ALLES OF NIETS.
Geen oplossing
Want vergis u niet. Het is niet opgelost, alleen door het opruimen van grote stallen op een paar plaatsen in het land. Het gaat over herinrichting van een complete bedrijfstak en herinrichting van een landschap en herinrichting van een maatschappij. Niet alleen over de polder in Zeeland die nu echt vol moet lopen met water uit de Westerschelde. Ook over een agrarisch dorp op de Veluwe, waar in een structuurvisie 10.000-den woningen geprojecteerd worden, zonneparken, natuur/recreatiegebieden…
Ik ga hier nu niet uitweiden over hoe kon dit gebeuren, of met opmerkingen als: ze wisten allemaal dat het niet zo kon doorgaan of andere vaak zichzelf beantwoorde vragen. (Trouwens wie zijn ‘ze’ eigenlijk? Hoort u daar niet bij?)
Van Hollandse bodem
Daarom wil ik de rol van mij, van u, van ons allemaal eens naar voren halen. Op het randje zetten. Misschien voelen we pijn of ongemak als we de vraag beantwoorden. Wat was het voordeel? Hoeveel bonuspunten werden gespaard op een ongelofelijke aanbieding? Hoe we genoten hebben van dat mals Argentijnse rundvlees? Hoeveel spotgoedkope biologische sperzieboontjes uit Spanje lagen er op de borden in al die jaren achter ons? ‘Plofkip’ delen met een veertje uit de Oekraïne?
De winkels vol en mooi verlicht, dat willen we toch? Nu pas wordt het duurder…, maar nog niet eens omdat de boeren meer geld krijgen voor hun producten.
Het kostte allemaal bijna niets. En ja, het ligt er toch voor die prijs? Nou dan!
We hebben daarmee de (on)kosten steeds verder verplaatst, steeds dieper de keten in en misschien is het land van de boer daarmee dus wel degelijk een afvoerputje…ons afvoerputje.
En de boer (de agri-ondernemer)? Steeds bleek die in staat om nog meer granen, groenten, uien per hectare te oogsten, steeds wist hij meer paprika’s en tomaten uit 1 kas te toveren en iedere 2 jaar nog meer melk te leveren per hectare grasland. Steeds wist hij nog minder kunstmest te gebruiken en steeds lukte het om nog minder ammoniak uit te stoten. Vergelijk dat eens met de landen om ons heen? Die boer? Hij ploegde dus voort!
En begrijp me goed dit is geen beschuldiging. Integendeel! Het is een oproep!
Een oproep om de situatie om te zetten in een fundamenteel gesprek. Weg van de politieke ego’s en stokpaardjes en weg van ideologische mores. Want het gaat over ons allemaal. Wat kunnen we NU, vanaf NU doen om te zorgen dat de supermarkten anders gaan inkopen, wat kunnen we doen om de agri-ondernemer bestaansrecht te blijven geven? Zou hij willen halveren? JA!
Kan hij halveren of verdwijnen in de huidige markt? NEE! ALLES OF NIETS
Want we eisen nog steeds zoveel efficiëntie dat de roofbouw al lang niet meer op de loer ligt of teruggeduwd kan worden! Die roofbouw ligt al tijden lang op ONS BORD. Ik durf in dit verband de stelling aan dat we hierin niet eens een Nederlands probleem hebben, maar een probleem van welk geld en in welke delen van de EU we dreigen door te gaan op de oude manier van kosten dumpen.
Het wordt indringender voor wie beseft dat Nederland zelf te weinig voedsel produceert om zijn eigen inwoners te voeden. Ja zelfs als we niets meer zouden exporteren. Denk in dat verband eens na als we genieten van Franse wijn, Braziliaanse koffie, een slokje bronwater uit België of weer een biologisch eitje uit eigen regio. Ook bij een keuze voor een vegan of vegetarisch menu ligt die vraag op het bord. Let allemaal maar op de bodem van het bord vanavond, daar zie je vanaf nu iedere keer en binnen 3 seconden de volgende tekst verschijnen:
HELP ONZE BOEREN
Mijn oproep is: Kunnen we onze eigen boeren bijstaan, zodat ze hun land weer kunnen ploegen in plaats van de snelweg? Dat ze de tijd steken in hun bedrijf om dat aan te passen aan de toekomst. Durven we te gaan betalen voor onze footprint! Onze onbetaalde rekeningen! Durven we die verantwoording met ZIJN ALLEN op ons te nemen? U als supermarktondernemer? U als veehandelaar? U als producent voor de consument? U als financier? U als politicus? ALLEMAAL! IEDEREEN! Kunnen we ons verenigen?
Om onszelf en onze eer te behouden… want dat is de rekening.
ALLES OF NIETS
Wilt u meer informatie over ons platform Stalmeesters, wij nodigen u graag uit om met ons in gesprek te gaan.